Od 1 grudnia 2016 r. BKR zaostrzył zasady udzielania kredytów. Jeszcze więcej osób jest teraz zarejestrowanych w BKR. Ma to potencjalnie poważne konsekwencje dla rynku kredytów hipotecznych. Co dokładnie się zmieniło? I jak duże są to konsekwencje?
Od 1 grudnia Biuro Rejestracji Kredytów (BKR) zmieniło zasady rejestracji kredytów. Zasady stały się znacznie bardziej rygorystyczne, co spowodowało gwałtowny wzrost liczby rejestracji. Może to mieć duży wpływ na kwotę, jaką ludzie mogą pożyczyć na zakup domu.
Do 1 grudnia BKR, niezależna fundacja, rejestrowała tylko bieżące pożyczki na okres dłuższy niż trzy miesiące i minimalną kwotę 500 euro. Obecnie kwota ta została obniżona do 250 euro, a minimalny okres do jednego miesiąca. Wraz z zaostrzeniem przepisów, Holandia ponownie spełnia wymogi prawodawstwa europejskiego, donosi rzecznik BKR Dionne van Nieuwamerongen. Jednak zaostrzenie przepisów może mieć również duży wpływ na maksymalną kwotę kredytu hipotecznego.
Wzrost liczby rejestracji
BKR rozróżnia rejestracje pozytywne i negatywne. Każdy, kto zaciąga pożyczkę lub kupuje coś na kredyt, otrzymuje pozytywną rejestrację. Tylko w przypadku zaległości strukturalnych jest ona przekształcana w rejestrację negatywną. Negatywna rejestracja oznacza, że danej osobie będzie bardzo trudno zaciągnąć nowe długi, a zatem prawie na pewno nie zakwalifikuje się do otrzymania kredytu hipotecznego. W wyniku zaostrzenia przepisów liczba pozytywnych rejestracji wzrosła z 7,8 mln w 2016 r. do 9,6 mln obecnie. Spośród 10,3 miliona Holendrów znajdujących się w rejestrze BKR, 93 procent ma pozytywną rejestrację. Ale nawet pozytywna rejestracja nie jest pozbawiona konsekwencji.
Obowiązek staranności kredytodawcy hipotecznego
Przy zaciąganiu kredytu hipotecznego pożyczkodawca ma obowiązek sprawdzić w BKR, ile niespłaconych kredytów posiada wnioskodawca. W zależności od tego pożyczkodawca bierze pod uwagę, że można spłacić mniej, a maksymalna kwota kredytu hipotecznego jest obniżana. "Wcześniej konsumenci byli zobowiązani do samodzielnego zgłaszania wszystkich swoich opłat, ale nie było niczym wyjątkowym, że nie zostało to zrobione w całości" - mówi Van Nieuwamerongen. "Zasady dotyczące kredytów hipotecznych nie uległy zmianie, ale zmienił się sposób ich sprawdzania". Pożyczkodawcy hipoteczni utrzymują maksymalną kwotę pożyczki w tym czeku. Jeśli twoje konto bankowe pozwala ci mieć 500 euro na minusie, pożyczkodawca zawsze potraktuje to jako dług w wysokości 500 euro. Wcześniej kredyty w rachunku bieżącym nie były rejestrowane, ponieważ większość banków wymagała dodatniego salda raz na trzy miesiące (termin rejestracji BKR).
Dziwne sytuacje
Karty kredytowe, zakupy na kredyt w sklepie internetowym i, na przykład, leasing samochodu w ramach prywatnej umowy leasingowej również powodują rejestrację BKR. Od 1 maja abonamenty telefonii komórkowej z "darmowymi" telefonami również będą rejestrowane; w końcu jest to zakup na raty. Piętrząc miesięczne opłaty, obniżki kredytów hipotecznych mogą sięgać dziesiątek tysięcy euro (patrz ramka). W przypadku abonamentu telefonicznego jest to szybko od 3 000 do 4 000 euro mniej, oblicza dyrektor Mark de Rijke z De Hypotheekshop. "W takiej sytuacji ludzie zaczną robić dziwne rzeczy. Na przykład wyłączyć opcję bycia na minusie w swoim banku, a następnie odwrócić to, gdy tylko sprzedaż zostanie zamknięta".
Dynamiet Netherlands, która specjalizuje się w usuwaniu rejestracji BKR, obserwuje duży napływ klientów próbujących skrócić okres rejestracji, na przykład poprzez postępowanie sądowe. "Widzimy wyraźny trend wzrostowy w liczbie wniosków, ale jest zbyt wcześnie, aby stwierdzić, że jest to spowodowane nowymi zasadami BKR", mówi menedżer Dynamiet Deepak Thakoerdien.
Początkujący z długiem studenckim
Długi studenckie nie są uwzględniane w rejestrze BKR. Ale przy określaniu zdolności pożyczkowej danej osoby są one liczone. Może to mieć poważne konsekwencje, mówi De Rijke. "Ze względu na nowy system pożyczek, liczba osób z długiem studenckim gwałtownie rośnie. Pierwsi z nich ukończą studia w ciągu najbliższych kilku lat i wejdą na rynek mieszkaniowy. Dla przeciętnej początkującej pary może to z łatwością wynieść dwa razy 35 tysięcy euro, oprócz wszelkich rejestracji BKR". Co więcej, zdolność kredytowa została ograniczona w ostatnich latach, zauważają w De Hypotheekshop. Test dochodów stał się bardziej rygorystyczny dla osób o niższych i średnich dochodach, coraz mniej osób otrzymuje stałą pracę, a maksymalna kwota została w tym roku ponownie obniżona do 101 procent wartości domu. "Podsumowując, sytuacja staje się coraz trudniejsza. Spodziewamy się, że coraz więcej osób zauważy to w nadchodzących latach. A ci ludzie zwykle zarabiają zbyt dużo, aby wynająć dom socjalny, a zatem polegają na wolnym sektorze - a tym samym na wyższych miesięcznych kosztach".
"Zasady nie spełniają oczekiwań
Zarówno Hypotheekshop, jak i Dynamite Netherlands uważają, że powinno być miejsce na "znormalizowane dostosowanie". Obecnie Narodowy Instytut Informacji Budżetowej (Nibud) określa, ile ktoś może pożyczyć na podstawie dochodu. "Ale to dotyczy średnich, a przeciętni ludzie nie istnieją" - mówi De Rijke. "Być może powinna istnieć możliwość wyjaśnienia w rozmowie z kredytodawcą hipotecznym, jaka historia kryje się za tą rejestracją" - dodaje Thakoerdien. "Teraz komputer mówi 'nie' i transakcja nie dochodzi do skutku. BKR ma chronić ludzi przed nimi samymi i przed sektorem finansowym. Teraz myślę, że przekraczamy ten cel, pogarszając sytuację".
BKR utrzymuje, że system rejestracji leży w interesie konsumentów i społeczeństwa. "Rejestracja kredytów ma na celu ochronę konsumentów i społeczeństwa przed nadmiernym kredytowaniem i jego konsekwencjami" - powiedział Van Nieuwamerongen. "Jest to możliwe tylko wtedy, gdy pożyczkodawca może dokonać świadomej oceny".
Autor: Jaap Hoeve
Wiadomości o nieruchomościach